مهارت های لازم برای کودکان بیش فعال چه هستند؟ کودکان پیش فعال معمولا جنب و جوش فراوانی دارند و پرخاشگر هستند. و والدین از رفتار آن ها بسیار کلافه می شوند.
این کودکان دردسرهایی برای کودک، والدین و کادر مدرسه ایجاد می کنند و دلیل آن به خاطر جنب و جوش و انرژی زیاد می باشد.
بیش فعالی (ADHD) یکی از شایع‌ترین اختلالات عصبی رشدی در بین کودکان است، کودکان بیش فعال زیاد مقررات آن مکان را جدی نمی گیرند و براساس علاقه خود عمل می کنند آن ها توانایی لازم برای برنامه ریزی و سازمان دهی کارهای خود را ندارند.
برآورده کردن خواسته‌های این کودکان و کنترل و نظارت بر فعالیت‌های آن‌ها سخت است و برای بسیاری از والدین دغدغه شده است.
مشاورین و مراقب ها می توانند با انجان درست نقش خود بر روی کودک بیش فعال اثر بگذارند و او را کنترل کنند.
به طوری که حدود سه تا پنج درصد کودکان در سنین مدرسه به بیش فعالی مبتلا هستند.
میزان شیوع در پسران بیشتر از دختران است. د
والدین برای جلوگیری از این رفتارها باید رفتار صحیح و برخورد درست با کودک را یاد بگیرند اما تربیت کودک پیش فعال بسیار سخت است و رفتار و برخورد اصولی والدین تنها کافی نیست.
والدین باید با آگاهی از روش های تربیتی و نیاز کودک تربیت درست را در پیش گیرند و به کودک مهارت های فردی و ارتباطی را آموزش دهند. همچنین می توانند از یک متخصص کمک بگیرند تا فرزند خود را به بهترین نحو تربیت کنند.
چه مهارت هایی باید به کودک پیش فعال آموزش داد؟
کودکان پیش فعال باید وقت بیشتری برای آن ها بگذرانید و مهارت هایی را آموزش دهید در زیر بخشی از این مهارت ها ذکر شده است.
- مهارت های لازم برای کودکان پیش فعال، مدیریت زمان
مهارت مدیریت زمان بسیار مهم است و به کودک پیش فعال کمک می کند که زمانش را به خوبی مدیریت کند و برنامه ریزی درست و صحیحی برای انجام فعالیت های خود داشته باشد.
مدیریت زمان به کودک برنامه می دهد و باعث می شود که کارهای خود را اولویت بندی کند وبر روی آن ها متمرکز شود و با تمرکز کار خود را به پایان برساند تا در کمترین زمان بهترین نتیجه را کسب کند.
برنامه ریزی باعث می شود کار با حجم زیاد را به بخش های کوچک تری تقسیم کند و برای انجام کارهایش دقت لازم را داشته باشد.
عادت های بدش را کنار بگذارد و عادت های خوبش را تقویت کند.
برای آموزش مهارت مدیریت زمان ابتدا باید یک تقویم ساده را برای کودک داشته باشید بهتر است برای جذابیت تقویم از شخصیت های کارتونی و رنگ های جذاب استفاده کنید. و رویدادهای مهم را بر روی آن ثبت کنید.
رویدادهای تولد، مناسبت های خاص، تعطیلات، زمان کلاس‌های خارج از مدرسه، کلاس‌های ورزشی و تاریخ تحویل تمرین و امتحان را روی آن مشخص کنید. به کودکتان یاد دهید که تکالیف روزانۀ خود را به تقویم اضافه کند. و این کار را به صورت بازی به آن ها آموزش دهید. تا برایش جذاب باشد.
سعی کنید کودک بیش فعال را به انجام فعالیت‌های دلخواه و مورد علاقه خودش سرگرم کنید.
او را در کلاس‌های ورزشی، هنری یا موسیقی و آموزشی ثبت نام کنید.
از او بخواهید در کارهای ساده‌ی منزل مانند آشپزی یا تمیزکاری به شما کمک کند.
- مهارت نه گفتن
مهارت نه گفتن یک مهارت جرئت ورزی است و فرد هنگامی که مسئله ای پیش می آید می تواند مجبور به انجام کاری نشود و در عمل انجام شده قرار نگیرد پس بهتر است در زمان کودکی مهارت را به خوبی یاد بگیرد.
بسیاری از والدین معتقدند که مهارت نه گفتن کودک باعث می شود که در بزرگسالی رفتارهای منفی داشته باشد. در حالی که این مهارت برای کودک و بزرگسال می تواند تاثیرات مثبتی داشته باشد.
کودک پیش فعال فقط دوست دارد فعالیتی را انجام دهد و به عاقبت آن فکر نمی کند. و اگر با مهارت نه گفتن آشنا باشد می تواند برای خود امنیت برقرار کند و خود را از خطرات محفوظ نگه دارد.
- مهارت های لازم برای کودک بیش فعال، یادگیری حرکات ورزشی
کودکان بیش فعال انرژی زیادی دارند فعالیت فیزیکی می‌تواند به کودک بیش فعال کمک کند تا انرژی خود را تخلیه کنند.
مثلا می‌توانید از انرژی زیاد در این کودکان برای مهارت در یک رشته ورزشی استفاده کنید. ورزشی را بیابید که کودک از آن لذت می‌برد و با توانایی‌های او همخوانی دارد.
ورزش برای کودک پیش فعال بسیار خوب و مفید است و والدین می توانند با انجام بازی، ورزش کردن را به کودکشان یاد بدهند.
متخصصان با کودکان پیش فعال بازی هایی می کنند که تحرک جسمی بسیاری دارد و باعث می شود ورزش کردن را یاد بگیرند.
ورزش کردن تاثیرات مثبت بسیاری دارد که می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- کاهش سطح اضطراب و تنش و افسردگی
- مصرف انرژی و متعادل کردن سطح جنب و جوش
- درک کردن مقررات
- احساس تعلق
- افزایش تمرکز
- بهبود کیفیت خواب
با بچه های پیش فعال باید بازی هایی انجام دهید که تحرک بسیاری دارد. برای مثال در یک فضای باز قرار گرفته و بازی میدان مغناطیسی را انجام دهید. در این بازی وسایلی مانند طناب، قیچی، قوطی و توپ را روی زمین به طور نامنظم پخش کرده و بچه ها به دو گروه تقسیم می شوند.
چشم یک نفر را ببندید و نفر بعدی به صورت زبانی و گفتاری دوستش را راهنمایی کند تا بدون برخورد با اجسام روی زمین به مقصد نهایی برسد و راه برود.
این بازی بر روی کودک تاثیر مثبتی می گذارد و کودک می تواند تمرکزخود را بر روی اعتماد به نفس، کارگروهی و ارتباط و شنیدن بیشتر کند.
- مهارت شروع تکلیف
کودکان بیش فعال دوست دارند همیشه در حال فعالیت باشند و علاقه زیادی به شروع فعالیت دارند.
اما کارشان را نصف و نیمه رها می کنند و زود از کار دلسرد می شوند.
برای اینکه با این مشکل رو به رو نشوید می توانید از مهارت شروع تکلیف استفاده کنید. مثلا به کودک خود بگویید اگر کارت را به پایان رساندی استیکرهایی که دوست داری به شما میدهم و اگر به دو استیکر رسید باهم به شهربازی می رویم.
برای اینکه در این کار موفق شوید لیستی از اسباب بازی ها، مکان ها و فعالیت هایی که کودک دوست دارد انجام دهد را تهیه کنید و در اختیارش قرار دهید.
مؤثرترین راه برای آموزش رفتار خوب در کودک بیش فعال، دادن رفتار با تشویق و رفتار درست مورد تحسین قرار گیرد.
چون این کودکان معمولا به ندرت تحسین می‌شوند در مقابل به دفعات مورد انتقاد قرار می‌گیرند. موفقیت‌های گام به گام در کودک را تشویق کنید و سعی کنید بازخورد فوری نشان دهید.
تشویق کردن موجب افزایش توجه و تمرکز، دادن انگیزه و حس خوب به کودک می شود.
دادن پاداش به کودک بسیار مناسب است و بهتر است او را به آینده وعده ندهیم و از پاداش های کوچ استفاده کنیم و پاداش را واقعی بدهیم و کودک را از سرمان باز نکنیم.
- مهارت های لازم برای کودکان پیش فعال، مهارت های اجتماعی
مهارت های اجتماعی را باید همه افراد به خوبی یاد بگیرد.آموزش دادن مهارت های اجتماعی و فردی به کودکان بیش فعال و استثنایی سخت تر از کودکان معمولی می باشد.
کودکان بیش فعال به دلیل لجبازبودن و توجه نکردن به حرف دیگران دیرتر این مهارت ها را یاد می گیرند. باید به آن ها صحیح آموزش داد تا به طور کامل یاد بگیرند.
برای آموزش کودک زمان کافی در نظر بگیرید و برایش وقت صرف کنید.
سعی کنید آموزش همراه با بازی و سرگرم کننده باشد تا در نهایت کودک بتواند با دیگران رابطه بهتری داشته باشد و با دیگران به خوبی کنار بیاید.
مثلا آموزش صبر کردن را می توانید با ایستادن در صف و به تعویق انداختن بعضی نیازهای غیر ضروری و گفتن زمان، صبر را به کودک آموزش دهید.
با حالت چهره کارهای خوبش را تحسین کنید، مثلا هنگامی که به مهمانی می روید و کودکتان به میزبان سلام کرد مادر می تواند با چشمک زدن و لبخند او را مورد تحسین قرار دهید و با این کار او را تقویت کند.
سخن آخر
کودک بیش فعال خصوصیات و اخلاق خاص خود را دارد و افراد نمی توانند با آن ها ارتباط برقرار کنند و برخورد با ابن کودکان کمی سخت است.
ممکن است به دلیل این رفتارها مشکلاتی در زندگی برای آن ها پیش آید. والدین کودک باید با متخصص صحبت کنند تا بتوانند به کمک متخصص مهارت های لازم را به کودک آموزش دهند. تا کیفیت زندگی کودک افزایش پیدا کند.
مشاوره کودک در این زمینه به والدین بسیار کمک می کند. مشاوره کودک نوعی از خدمات روانشناختی است که توسط روانشناسان کودک ارائه می شود.
مشاور می تواند با بازی کردن هیجانات کودک را کنترل کند.
استفاده از بازی یا کارهای هنری به کمک می کند که کودکان احساس راحتی بیشتری کنند و آنچه که مشاور در مورد نوع رفتار و ابراز هیجان آموزش می دهد را بیشتر بیاموزند.
هدف از مشاوره کودک، این است که به کودکان و نوجوانان کمک کنیم تا با به شیوه بهتری با احساساتشان سازگار شوند، مشکلات خود را درک کنند، مهارت های مقابله ای لازم را پرورش دهند و در نهایت بتوانند بهترین تصمیم ها را بگیرند.
مشاور ابتدا باید والدین را آگاه سازد و با او در مورد کودک به نتیجه مناسب برسد.